เครื่องคอมพิวเตอร์ สามารถแบ่งออกเป็นประเภทต่าง ๆ ตามความสามารถที่แตกต่างกันได้หลายกลุ่ม เช่น ซุปเปอร์คอมพิวเตอร์, เมนเฟรม, มินิคอมพิวเตอร์ และไมโครคอมพิวเตอร์

• เครื่อง ซุปเปอร์คอมพิวเตอร์ (Supercomputer)เป็นเครื่องคอมพิวเตอร์ที่มีขีดความสามารถสูงสุดในบรรดาคอมพิวเตอร์ที่มีการสร้างขึ้นมา ซุปเปอร์คอมพิวเตอร์ใช้สำหรับประมวลผลข้อมูลที่มีปริมาณมาก ๆ และต้องการการคำนวณจำนวนมาก เช่น การสร้างแบบจำลองทางวิทยาศาสตร์ – ปฏิกิริยานิวเคลียร์ ให้สามารถรู้ถึงความเป็นไปที่เกิดขึ้นทุก ๆ เวลาในปฏิกิริยานิวเคลียร์ ปฏิกิริยาลูกโซ่ หรือการใช้ซุปเปอร์คอมพิวเตอร์เพื่อการตรวจสอบมลภาวะ กลุ่มซุปเปอร์คอมพิวเตอร์จะมีราคาสูง โดยมากจะใช้ในวงการวิจัยและวิทยาศาสตร์ หลักๆซุปเปอร์คอมพิวเตอร์จะมีหน่วยประมวลผลจำนวนมาก เช่น เครื่อง Cray XT3 สามารถตั้งเครื่องให้มี CPU จาก 548 – 30,508 ตัว ทำงานร่วมกัน ซึ่งทำให้สามารถคำนวณได้ 2.6 – 147 TFLOPS, 1012 floating point operations per second

10 of the world's fastest supercomputers The cream of the Top500 supercomputer list as of Nov. 2019

• เครื่อง เมนเฟรม (Mainframe Computer)เป็นเครื่องคอมพิวเตอร์ที่ใช้กันในองค์กรขนาดใหญ่ที่มีเจ้าหน้าที่จำนวนมากและมีความต้องการใช้งานข้อมูลชุดเดียวกัน ซึ่งข้อมูลดังกล่าวจะได้รับการจัดรูปให้อยู่ในระบบฐานข้อมูลขนาดใหญ่ เครื่องเมนเฟรม อาจจะมีราคาตั้งแต่ 35,000 เหรียญสหรัฐจนถึงหลายล้านเหรียญ โดยปกติเครื่องเมนเฟรมจะมีความสามารถในการทำงานกับอุปกรณ์ร่วม เช่น Hard disk ได้เป็นอย่างดี มีการออกแบบวงจรพิเศษสำหรับจัดการอุปกรณ์ร่วม

• เครื่อง มินิคอมพิวเตอร์ (Minicomputer)|เป็นเครื่องคอมพิวเตอร์ที่มีขีดความสามารถอยู่ระหว่างเครื่อง Mainframe และเครื่อง PC ทำให้มีการเรียกเครื่อง Minicomputer ว่าเป็นเครื่อง Mid-range, เครื่องมินิคอมพิวเตอร์สามารถรองรับการนำเข้าและส่งออกข้อมูลได้เป็นจำนวนมากเช่นเดียวกับ Mainframe ปัจจุบันไม่มีการเรียกประเภทนี้แล้ว

• เครื่อง ไมโครคอมพิวเตอร์ (Microcomputer) หรืออาจเรียกว่า คอมพิวเตอร์ส่วนบุคคล (Personal Computer, PC) เป็นเครื่องคอมพิวเตอร์ที่ใช้ Microprocessor เป็น CPU มีหลายแบบให้เลือกใช้งานตามความเหมาะสม เช่น
  • เครื่องไมโครคอมพิวเตอร์แบบตั้งโต๊ะ (Desktop Models)เป็นเครื่องไมโครคอมพิวเตอร์แบบแรกที่ได้รับการสร้างขึ้น โดยปกติจะมีขนาดเล็กพอที่จะตั้งบนโต๊ะทำงานได้จึงเรียกว่าเป็นเครื่องไมโครคอมพิวเตอร์แบบตั้งโต๊ะ

• เครื่องไมโครคอมพิวเตอร์แบบโน้ตบุ๊ก (Notebook) เป็นเครื่องไมโครคอมพิวเตอร์ขนาดเล็กโดยทั่วไปมีขนาด 8.5 x 11 นิ้ว (เท่ากับกระดาษ A4) บางครั้งเรียกว่า Laptop สามารถทำงานได้ด้วยแบตเตอร์รี่ภายในเครื่องเองในช่วงระยะเวลาหนึ่ง มีน้ำหนักเบา มีจอภาพพร้อมด้วย แป้นพิมพ์ในตัว เคลื่อนย้ายได้สะดวก

• เครื่อง Personal Digital Assistant (PDAs) เป็นเครื่องคอมพิวเตอร์แบบพกพาที่มีขนาดเล็กที่สุดบางครั้งเรียกว่าเครื่อง Palmtops แต่ก็เป็นเครื่องที่มีขีดความสามารถน้อยกว่าเครื่องแบบตั้งโต๊ะ และ โน้ตบุ๊ก ปกติจะใช้เครื่อง PDA สำหรับตารางคำนวณขนาดเล็ก, แสดงหมายเลขโทรศัพท์และที่อยู่ของผู้ที่ต้องการติดต่อบ่อยๆ หรือบันทึกข้อความเตือนสั้นๆ ปัจจุบัน Smartphone เข้ามาแทนที่ PDA หมดแล้ว

• เครื่อง Workstation เป็นเครื่องไมโครคอมพิวเตอร์ที่มีขีดความสามารถค่อนข้างสูงออกแบบสำหรับงานบางประเภท เช่นงานทางวิศวกรรม หรือ งานทางวิทยาศาสตร์ ที่มีการคำนวณมาก ๆ โดยมากแล้ว ใช้ CPU ที่มีประสิทธิภาพสูง และ มีการแสดงผล ที่มีความระเอียดสูง กว่า PC ทั่วไป

• เครื่อง Tablet PC เป็นเครื่องไมโครคอมพิวเตอร์ แบบพกพา และสามารถ เขียน หรือ เลือก เมนู ทางหน้าจอได้

• เครื่อง Netbook เป็นเครื่อง Notebook ขนาดเล็ก โดยจะมีน้ำหนักประมาณ 1 กิโลกรัม จอภาพขนาดเล็ก ไม่เกิน 10 นิ้ว มีราคาประหยัด โดยความสามารถของ CPU จะน้อยกว่าเครื่อง Notebook โดยปกติจะต่อกับ เครือข่ายผ่านระบบ Wifi ได้

• Computer stick เป็น เครื่อง ขนาดเล็ก ต่อก้บจอ หรือ TV

วิวัฒนาการของคอมพิวเตอร์ ← || → ระบบคอมพิวเตอร์